Konur vilja frelsi til að segja frá laununum sínum!

Um daginn spurði ég hvort það skiptir máli hvað við segjum - og fjallaði um mátt orðanna. Mig langar að halda aðeins áfram með þá umræðu. Í morgun var fyrirsögn á forsíðu Fréttablaðsins sem hljómaði svona: "Konur vilja banna launaleynd". Bann þykir afskaplega neikvætt orð á okkar tímum. Það þykir bera vott um skerðingu á frelsi eða forræðishyggju að banna eitthvað. Femínistar eru t.d. oft áskaðir um að vilja banna hitt og þetta - alls konar hluti sem femínistar vilja alls ekki banna - en þetta orð er tilvalið til að snúa út úr og skapa neikvæða ímynd. 

Þess vegna finnst mér athyglisvert þegar talað er um að banna launaleynd. "Bannið" snýst nefnilega um að afnema bann. Með öðrum orðum - konur vilja banna að það sé bannað að segja frá laununum sínum. Tveir mínusar gera plús - þetta lærðum við öll í skóla og það á við um þetta tilfelli. Það er verið að fara fram á aukið frelsi, frelsi til að mega segja frá. Það er verið að auka tjáningarfrelsi með því að aflétta banninu. Að tala um bann í því samhengi er eitthvað svo afstætt...

Ég er líka að velta því fyrir mér af hverju Sjálfstæðisflokkurinn og Frjálshyggjufélagið eru ekki fremst í flokki með að afnema launaleynd. Við erum oft að tala um frjálsan markað... en forsendur frjáls markaðar eru að fólk hafi upplýsingar fyrir hendi til að taka upplýstar ákvarðanir. Launaleynd er stýrður markaður þar sem upplýsingaleynd ríkir. Fólk sem vill í alvörunni skapa frjálsan markað ætti því að vera fylgjandi því að fólk sé frjálst til að segja frá laununum sínum.

En kjarni málsins er sem sagt - það að banna að eitthvað sé bannað - það er ekki bann! 

Athugasemdir

[Sóley Björk Stefánsdóttir, 17.4.2007 kl. 13:54]

Frábær ábending! Ég vona að þau hjá Fréttablaðinu séu að lesa :)

[hee (IP-tala skráð) 17.4.2007 kl. 15:43]

Þarna er Guðmundur Páll að misskilja hrapalega.

Afnám launaleyndar felur ekki í sér neina þvingun. Hún þvingar ekki fólk til þess að segja frá launum sínum heldur má fólk einmitt velja og hafna sjálft í þeim efnum. Launaleynd snýst um það að fólki er bannað að segja samstarfsfélögunum frá því hvað þeir eru með í laun. Með því að afnema launaleynd er fólki það hins vegar leyfilegt. -Ekki skylt. Þetta er frelsi einstaklingsins og ekkert annað.

[Geiri (IP-tala skráð) 17.4.2007 kl. 16:01]

Ég sem trúi að frelsi einstaklings (eða fyrirtækis) endi þar sem frelsi annarra hefst, enginn er þvingaður til þess að vinna hjá vissum fyrirtækjum eða versla við þau. Landslög eiga ekki að móta reglur innan fyrirtækja eins og hvort launaleynd sé eða ekki, slíkt eru óréttlætanleg afskipti af rekstri fyrirtækja. Ef fyrirtæki vill hafa launaleynd þá er sjálfsagt að leyfa þeim það, þeim starfsmönnum sem líkar illa við reglurnar er frjálst að segja upp og fá sér vinnu annarsstaðar.

[hee (IP-tala skráð) 17.4.2007 kl. 16:13]

Þú ert að tala um birtingu álagningaskrár núna og ég skil alveg sjónarmið þeirra sem vilja banna það. En það er ekki það sama og launaleyndin sem fyrirtækjum er frjálst að þvinga sína starfsmenn til þess að sætta sig við.

Mér finnst launaleynd ósanngjörn og félagsleg undirboð líka.

[Andri Gunnarsson (IP-tala skráð) 17.4.2007 kl. 22:50]

Hljómar örlítið eins og hundalógík - að það sé ekki bann að banna að eitthvað sé bannað. Það er auðvita verið að setja bann við því að aðilar semji um að tiltekin ákvæði samninga sé trúnaðarmál sem brýtur gegn meginreglunni um samningsfrelsi. Nú ríkir t.d. ekkert slíkt bann, né er bannað að semja um að laun séu EKKI trúnaðarmál. Hefur einhver reynt það í atvinnuviðtali að fá þennan lið út, svona prófa áður en óskað eftir því að ríkið skerði samningsfrelsið? Allavega, gildir einu, það eru fullt af undantekningum frá meginreglu um samningsfrelsi.  Það kann svo vel að vera að bann við að setja ákvæði um launaleynd inn í samninga hækki konur í launum, ég veit ekkert um það. (snýst þetta samt ekki bara um sömu laun fyrir sama starf? Kvennastéttir yrðu líklega illa launaðar áfram?) En ég er forvitinn að vita hvort þið þekkið til þess að þetta hafi verið gert í öðrum löndum með góðum árangri? Hvar finn ég eitthvað um success sögurnar frá hinum norðurlöndunum, hollandi, frakklandi eða þýskalandi - svo óskað sé eftir algengum rökstuðning í íslenskri þjóðmálaumræðu.